آیا بازی‌های ویدیویی، کوررنگ‌ها را فراموش کرده‌اند؟ نگاهی به مشکلات و راه‌حل‌ها

دنیای بازی‌های ویدیویی یک صنعت عظیم و روبه‌رشد است که میلیاردها دلار گردش مالی دارد. میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به صورت روزانه یا هفتگی بازی می‌کنند و تعداد گیمرها روز به روز در حال افزایش است. اما آیا این دنیای رنگارنگ برای همه به یک اندازه قابل دسترس است؟

برای یک درصد قابل توجهی از گیمرها، به ویژه مردان، پاسخ منفی است. کوررنگی یا نقص دید رنگی، شرایطی است که در آن فرد توانایی تمایز بین برخی رنگ‌ها را ندارد. این مشکل، که عمدتاً در مردان رخ می‌دهد، می‌تواند تجربه بازی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. طبق آمار، حدود ۸ درصد از مردان و ۰.۵ درصد از زنان به نوعی از کوررنگی دچار هستند. این یعنی از هر ده گیمر مرد، یک نفر ممکن است کوررنگ باشد. نادیده گرفتن این بخش بزرگ از جامعه گیمرها نه تنها از نظر اخلاقی درست نیست، بلکه از نظر اقتصادی هم یک اشتباه بزرگ است.

مشکلات از زبان گیمرها

برای فهم بهتر این مشکلات، بهتر است به سراغ کسانی برویم که خودشان این تجربه را دارند و این چالش‌ها را نه تنها در دنیای بازی، بلکه در زندگی روزمره نیز لمس کرده‌اند. در سایت‌هایی مثل ردیت (Reddit)، گیمرهای کوررنگ تجربیات خود را به اشتراک می‌گذارند. بسیاری از آنها می‌گویند که نبود تنظیمات مناسب در بازی‌ها، باعث می‌شود نتوانند از یک بازی به طور کامل لذت ببرند یا حتی در آن موفق شوند.

یکی از مشکلات اصلی، تشخیص رنگ‌های حیاتی و کنتراست پایین است. این مشکل تنها به دنیای بازی محدود نمی‌شود و می‌توان آن را در زندگی روزمره نیز مشاهده کرد؛ برای مثال، در مسابقات فوتبال، گاهی اوقات تشخیص بازیکنان دو تیم از یکدیگر به دلیل رنگ‌های مشابه لباس یا تضاد کم با رنگ چمن سبز، برای افراد کوررنگ بسیار دشوار می‌شود. همین مشکل به دنیای بازی‌ها نیز سرایت می‌کند.

در بازی‌های تیراندازی اول شخص (FPS)، اغلب دشمنان با رنگ قرمز یا نارنجی مشخص می‌شوند و هم‌تیمی‌ها با رنگ آبی یا سبز. برای یک فرد کوررنگ، تشخیص این دو گروه از هم می‌تواند بسیار دشوار باشد و باعث می‌شود به اشتباه به هم‌تیمی خود شلیک کند یا دشمن را دیر تشخیص دهد. علاوه بر این، علامت نشانه تفنگ (کراس‌هیر) که معمولاً در مرکز صفحه قرار دارد، اغلب با رنگی ثابت (مانند سفید یا قرمز) نمایش داده می‌شود. وقتی محیط بازی تاریک است یا پس‌زمینه رنگی مشابه با نشانه‌گر دارد، هدف‌گیری برای بازیکنان کوررنگ به یک چالش جدی تبدیل می‌شود.

بازی‌هایی مانند ماینکرفت

(Minecraft)، که در ظاهر ساده به نظر می‌رسند، برای افراد کوررنگ می‌توانند کابوسی رنگارنگ باشند. این بازی به شدت بر تشخیص دقیق تفاوت رنگ‌ها برای جمع‌آآوری منابع، ساخت و ساز و حتی یافتن مسیرها وابسته است. تشخیص تفاوت‌های ظریف بین رنگ‌های مختلف چوب درختان، انواع سنگ‌ها، یا حتی تفاوت رنگ چمن با خاک، برای یک بازیکن کوررنگ می‌تواند تقریباً غیرممکن باشد. این امر باعث می‌شود تجربه کاوش و خلاقیت در ماینکرفت برای آنها به جای لذت‌بخش بودن، به یک فعالیت خسته‌کننده تبدیل شود.

مشکلات دیگر شامل موارد زیر است:

پازل‌ها و معماها: بسیاری از بازی‌ها، پازل‌هایی دارند که حل آنها به تشخیص رنگ‌ها وابسته است و کوررنگ‌ها را در بن‌بست قرار می‌دهد.
آیتم‌ها و تجهیزات: در بازی‌هایی که آیتم‌ها بر اساس رنگ درجه‌بندی می‌شوند (مثلاً آیتم‌های کمیاب با رنگ بنفش و آیتم‌های افسانه‌ای با رنگ نارنجی)، ممکن است بازیکنان کوررنگ نتوانند به سرعت ارزش آیتم‌ها را تشخیص دهند و فرصت‌های مهمی را از دست بدهند.

با ابزار شبیه ساز کوررنگی، ببینید کوررنگ ها چگونه می بینند

کوررنگی قرمز کوررنگی سبز کوررنگی آبی

نوع ماتریس:

شدت: 100%

فورت‌نایت: الگویی برای دیگر بازی‌ها

در میان بازی‌هایی که به مشکلات گیمرهای دارای کوررنگی توجه کرده‌اند، فورت‌نایت (Fortnite) یکی از بهترین‌هاست. این بازی با ارائه تنظیمات کامل و متنوع برای کوررنگی (Protanope، Deuteranope و Tritanope)، به بازیکنان اجازه می‌دهد تا رنگ‌ها و کنتراست بازی را به شکلی تغییر دهند که برایشان قابل تشخیص باشد. این تنظیمات نه تنها رنگ‌های محیط و رابط کاربری را تغییر می‌دهد، بلکه حتی به بازیکنان کمک می‌کند تا آیتم‌های روی زمین را بهتر ببینند و تشخیص دشمنان از هم‌تیمی‌ها را آسان‌تر می‌کند. این رویکرد فورت‌نایت نشان می‌دهد که با کمی توجه و طراحی مناسب، می‌توان بازی را برای همه افراد قابل دسترس‌تر کرد و تجربه گیمینگ را برای طیف وسیع‌تری از بازیکنان لذت‌بخش ساخت.

ضرورت توجه طراحان بازی از قدم های اول

شرکت‌های بازی‌سازی نباید منتظر بمانند تا جامعه گیمرها به آنها فشار بیاورند. طراحی بازی‌های دوستدار کوررنگی باید از همان مراحل اولیه تولید، در نظر گرفته شود. این کار به معنای اضافه کردن یک “حالت کوررنگی” در آخر کار نیست، بلکه به معنای استفاده از نشانه‌ها و طرح‌های جایگزین برای انتقال اطلاعات است. به جای اینکه فقط از رنگ برای نشان دادن چیزی استفاده شود، می‌توان از الگوها، شکل‌ها، نمادها یا حتی صداها نیز بهره برد.

بهترین راه برای این کار، همکاری و مشورت با یک متخصص کوررنگی و گروهی از گیمرهای کوررنگ است. آنها می‌توانند با ارائه بازخورد، به توسعه‌دهندگان کمک کنند تا مشکلات احتمالی را شناسایی و حل کنند و تجربه بازی را برای همه لذت‌بخش‌تر سازند.

در پایان، صنعت بازی‌های ویدیویی باید درک کند که نادیده گرفتن نیازهای بخش بزرگی از مخاطبانش، به معنای نادیده گرفتن پتانسیل رشد و موفقیت است. با کمی تلاش و توجه به دسترس‌پذیری، می‌توان دنیایی ساخت که همه گیمرها، فارغ از نوع دید رنگی‌شان، بتوانند در آن به رقابت و تفریح بپردازند.

مثال‌هایی از بازی‌های با طراحی ضعیف

The Witcher 3: این بازی به دلیل استفاده از “Witcher Senses” مورد انتقاد قرار گرفته است. در این حالت، اشیاء مهم با رنگ قرمز برجسته می‌شوند که برای افراد کوررنگ (به ویژه نوع قرمز-سبز) در محیط‌های پر از رنگ‌های قهوه‌ای و سبز، قابل تشخیص نیست.

Paper Mario: The Origami King: یک مثال بد دیگر از پازل‌های مبتنی بر رنگ است. باس فایت نهایی این بازی شامل یک پازل زمانی است که در آن بازیکنان باید رنگ‌های قرمز، سبز و زرد را به سرعت از هم تشخیص دهند، که برای کوررنگ‌ها بسیار سخت است.

Ace Combat 7: این بازی نیز به دلیل نمایشگرهای ثابت در کابین خلبان مورد انتقاد قرار گرفته که برای برخی بازیکنان کوررنگ در میان صحنه‌های اکشن قابل تشخیص نیست.

مثال‌هایی از بازی‌های با طراحی خوب

Fortnite: همان‌طور که در مقاله خودتان اشاره کردید، این بازی به خاطر تنظیمات جامع کوررنگی‌اش (Protanope، Deuteranope و Tritanope) مورد تحسین قرار گرفته است.
Battlefield و Halo Infinite: این دو بازی به بازیکنان اجازه می‌دهند تا رنگ‌های رابط کاربری، مانند رنگ نشانگر دشمنان و هم‌تیمی‌ها، را به صورت دستی تغییر دهند و شخصی‌سازی کنند.
Splatoon: این بازی یک گزینه “قفل رنگ” دارد که از انتخاب رنگ‌های مشکل‌ساز (مثلاً قرمز و سبز) برای بازیکنان جلوگیری می‌کند.